در این نوشته میخواهیم وظایف مادر نسبت به فرزند را بررسی نماییم.
عالم بر اساس طهارت و پاکی خلق شده است و لذا انسان باید بر اساس اصل عالم که همانا طهارت و پاکی است زندگی کند تا با جهان آفرینش که پاک و طاهر است هماهنگ باشد.
لذا در روایت از حضرت رسول (ص) نقل شده است که:
(دم علی الطّهاره یوسع رزقک) (۱)، یعنی بر پاکی و طهارت، مداومت و استمرار داشته باش تا روزی ات توسط رزاق و فیاض علی الاطلاق، افزایش یابد.
پس سبب مزید و افزایش روزی طهارت است.
حال، جهان آفرینش به این پاکی عصاره ای از خود را به عنوان نطفه ای در رحم مادری قرار میدهد و از وظایف مادر نسبت به فرزند این است که این امانت ارزشمند را طاهر به نظام عالم تحویل دهد، همان طور که طاهر از نظام طاهر آفرینش به امانت گرفته بود و اگر در زمین طاهر رحم مادر، درخت خبیثه ای متولد گردد و رشد پیدا کند ، مقصر کسی نیست جز همان مادر و الّا عالم طاهر ، رحم طاهر ، پس چرا فرزند متولد شده ناطاهر ؟
سوال:
مادر چه کند تا این امانت طاهر جهان طاهر آفرینش را ۹ ماه حفاظت کند و شجره طیبه ای را تحویل نظام عالم دهد؟
جواب یک کلمه است: طهارت. باید مادر طاهر باشد تا فرزندی طاهر تحویل دهد .
طهارت تنها به این جنبه ظاهری که شامل پاکی از کثافات و نجاسات می شود منحصر نیست، بلکه جنبه اهمّ طهارت، طهارت باطنی است.
تأمین طهارت ظاهری با وضو و غسل محقق می شود . مادر باید هنگام بارداری و شیردهی وضو داشته باشد.
علامه حسن زاده آملی حفظه الله در جایی فرمودند :
« از آشنایان ما خانمى دو تا پسرش شهیدند، به من گفت: آقا من به فرموده روحانیون بر منابر ، هیچگاه فرزندم فلانى را بى وضو شیر نداده ام ، حتى در شب هاى زمستان که به گریه مى آمد ، اول وضو مى گرفتم و بعد او را شیر مى دادم.
باید به این مادر گفت: طوبى لک و حسن مآب که فرزندت هم از پستان پاک شیر خورده است و هم مشمول آیه کریمه ؛ وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ شده است » (۲) (۳)
در مرتبه طهارت باطنی مادر باید حداقل چشم ، گوش و زبان خود را مصون نگه دارد. نباید هر چیزی را ببیند ، نباید دروغ و غیبت و تهمت و یا حرف رکیکی را بگوید که اینها از تغذیه نامناسب هم بر فرزند اثرات بیشتری می گذارند. ( اما متأسفانه اکثری در زمینه تغذیه مراعات می کنند و از این امور مهم غافل اند ) . یکی دیگر از نکات مهم این است که مادر سوء ظنّ نداشته باشد.
نکته مهم :
خیلی از مشکلات فرزندان مثل فلج شدن یا بیماری صرع یا نابینایی و … به خاطر بی احتیاطیهای پدر و مادر هنگام انعقاد نطفه و بارداری و شیردهی است.
در روایتی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به امام علی علیه السلام بیش از ۵۰ دستورالعمل هنگام انعقاد نطفه را ایراد میکنند که توجه به این دستورات بسیار مهم است.
تتمه:
علاوه بر اینکه مادر به فرموده قرآن کریم ( والوالدات یرضعن اولادهن حولین کاملین ) (۴) دو سال کامل به فرزندش شیر می دهد باید تا هفت سالگی او را در سه بخش تقویت کند ، به گونه ای که:
۱) فرزندش خوب بخورد .
۲) خوب بازی کند .
۳) خوب بخوابد .
و همچنین باید مراقب فرزندش باشد که حرف رکیک یاد نگیرد. اگر فرزند در این هفت سال اول عمرش بازی خود را تمام و کمال انجام ندهد، در بزرگسالی بازیگری میکند و عقده کودکیاش را در نوجوانی و جوانی با کارهای خلاف و بیهوده خالی می کند.
لذا غالبا کودکانی که تا ۷ سالگی خوب بازی میکنند و پر جنب و جوشند در بزرگسالی آرام و پخته میشوند. مادر همچنین باید به پدر گوشزد کند که نان حلال به خانه بیاورد که نان حلال هم اثر به سزایی در تعالی خانواده دارد.
خاتمه:
اگر مادر طهارت را رعایت کند ان شاء الله فرزند مستقیم بار میآید و قابلیت تبدیل شدن به شجره طیبه را خواهد داشت.
أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّـهُ مَثَلًا کَلِمَهً طَیِّبَهً کَشَجَرَهٍ طَیِّبَهٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاءِ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا ۗ وَیَضْرِبُ اللَّـهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُون.(۵)
(ای رسول) آیا ندیدی که چگونه خدا کلمه پاکیزه را به درخت پاک و زیبایی مثل زده که اصل ساقه آن برقرار باشد و شاخه آن به آسمان (رفعت و سعادت) بر شود؟ و آن درخت پاک و زیبا به اذن خدا همه اوقات میوههای مأکول و خوش دهد . و خدا (این گونه) مثلهای واضح برای تذکر مردم میآورد.
منابع :
۱) بحارالانوار، جلد ۱۰۵، صفحه ۱۶
۲) سوره آل عمران، آیه ۱۶۹
۳) بخش اول سخنرانى حضرت علامه ابوالفضائل حسن زاده آملى به مناسبت بزرگداشت هفته معلم در جمع فرهنگیان منطقه ۲ آموزش و پرورش قزوین اردیبهشت ۱۳۷۳
۴) سوره بقره، آیه ۲۳۳
۵) سوره ابراهیم، آیه ۲۴ و ۲۵
برگرفته از ghasedoon.blog.ir
ارسال کننده ی مطلب: علی کاظمی
یکی از مهمترین وظایف مادر نسبت به فرزند طهارت باطنی است که از دوران انعقاد نطفه شروع می شود و تا دوران شیردهی و . . . نیز ادامه دارد و نقش مهمی در تربیت فرزند ایفا می کند.