در روایات اهل بیت (ع) علاوه بر توصیههای مرتبط با سلامتی که در بخش طب سنتی اسلامی بیان شده است، به موضوع دعا برای شفا بیماری نیز پرداختهاند تا در کنار رعایت اموری که باعث افزایش سلامتی و کیفیت زندگی میشود، هنگام روبرو شدن با مشکلات و گرفتاریهای سخت بتوانیم با درخواست از درگاه الهی، نعمت سلامتی را به دست آوریم.
در ادامه به بیان چند دعا برای شفا بیماری که در روایات اهل بیت (ع) و سخنان عرفا و بزرگان دین بیان شده است، میپردازیم.
آیت الله بهجت برای شفای بیماریهای لاعلاج و سخت فرموده اند:
ایشان نقل می کنند که مرحوم عالم ربانی مجلسی اول (پدر علامه محمد باقر مجلسی) در کتاب «لوامع صاحب قرانی» میفرمایند: در اصفهان، مریضهای زیادی که پزشکان جواب کرده بودند، با خواندن هفتاد «حمد» شفا پیدا کردند.
شیخ اشراق فرمودهاند: هر که درد شدید دارد، بر قدح آبی، چهل مرتبه سوره «حمد» بخواند، پس آن آب را بریزد بر خود و نیز مریض، نزد خود زنبیلی گندم بگذارد و آن گندم را به انسانهای فقیر بدهد و از آنان بخواهد که دعایش کنند، تا شفا یابد.
شخصی از آیت الله بهجت به جهت شفای بیماری قلب توصیهای خواست و ایشان فرمودند: (ناحیه) قلبت را زیر شیر آب بشوی و «صلوات» هم زیاد بفرست.
مرحوم سید نعمت الله جزائری مؤلف کتاب «زهر الربیع» فرموده است: اگر روایت «وِلایَه عَلِىِّ بنِ اَبی طالبِ حِصنی فَمَن دَخَل حِصنی آمَنَ مِن عَذابی» را بر مریض بخوانند، شفا یابد و اگر بر مصروع بخواند، بهبود یابد و این مساله بارها به تجربه رسیده است و اگر آن را بنویسند و با آب بشویند و بخورند برای دفع درد مفید و مجرب است.
نقل شده که حسن بصری، که از زهاد هشتگانه است، رقعههایی از کاغذ داشت که هر کس تب داشت به او می داد تا آن را با خود حمل کند و تب از او زایل می شد.
بعد از وفات او در آن رقعهها نظر کردند، این آیات در آن نوشته بود: «یُریدُ اللهُ أن یُّخَفِّفَ عَنکُم وَ خُلِقَ الإنسانُ ضَعیفا» و «وَ عَلِمَ اَنَّ فیکُم ضَعفاً» و «رَبَّنَا اکشِف عَنَّا العَذابَ إنَّا مُومِنُونَ» و «وَ إن یَمسَسکَ اللهُ بِضُرِّ فَلا کَاشِفَ لَهُ إلّا هُوَ وَ إن یُرِدکَ بِخَیر» و «فَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ»
تعویذ مجربی برای دندان درد در «طب الائمه» ذکر کردهاند و آن این است که سوره های «حمد» و «معوذتین» («ناس» و «فلق») و «توحید» را میخوانی و سپس میگویی:
«بِسمِ الله الرّحمنِ الرّحیمِ، وَ لَهُ ما سَکَنَ فِی اللَّیلِ و النّهارِ و هو السَّمیعُ العلیمُ، قُلنا یا نارُ کونی بَرداً وَّ سلاماً عَلی ابراهیمَ، و أرادوا بِهِ کیداً فَجَعَلناهُمُ الأخسَرینَ، نودِیَ اَن بورِکَ مَن فِی النّارِ وَ مَن حَولَها و سُبحانَ اللهِ ربِّ العالمینَ» و بعد می گویی «اللّهمّ یا کافِی مِن کلِّ شیءٍ و لا یَکفِی مِنکَ شیءٌ اِکفِ عَبدَکَ وَ ابنَ اَمَتِکَ مِن شَرِّ ما یَخافُ وَ یَحذَرُ وَ مِن شَرِّ الوَجَعِ الّذی یشکوهُ إلَیکَ»
در «مجمع الدعوات» مذکور است که برای معالجه بهق (قسمی پیسی است و غیر از برص است) مجرب است که نوشتن این آیات باعث شفا میگردد:
«وَ إِن مِّن شَیء إِلَّا عِندَنَا خَزائِنُهُ وَ مَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَّعلُومٍ. قالَ هَل یَسمَعونَکُم إِذ تَدعُونَ. أو یَنفَعونَکُم أو یَضُرُّونَ.»
در «مکارم الاخلاق» حسن بن فضل پسر شیخ طبرسی معروف مذکور است که امام صادق (ع) فرمودهاند: برای صاحب قولنج «فاتحه الکتاب» و «توحید» و «معوذتین» را به همراه این تعویذ مینویسی و سپس آن را میشویی، ناشتا به او مینوشانی که نافع است و تعویذ این است:
«اَعوذُ بِوَجهِ اللهِ و بِعِزَّتِهِ الّتی لا تُرامُ و بِقُدرَتِهِ الّتی لا یَمتَنِعُ منها شیءٌ مِن شَرِّ هذا الوَجَعِ و مِن شَرِّ ما فیهِ و مِن شَرِّ ما اَجِدُ مِنهُ»
در «مکارم الاخلاق» مذکور است که جهت درد کمر آیات «شَهِدَاللهُ اَنَّهُ … سَریعُ الحِسابِ» را بر آن بخوانند که نافع است.
استاد فاطمی نیا میفرمایند: شیخ طوسی در تعقیبات نماز صبح در «تهذیب» آورده که بعد از نماز صبح ده مرتبه بگویید: «سُبحانَ اللهِ العَظیمِ وَ بِحَمدِهِ و لا حَولَ وَ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ العَلِىِّ العَظیمِ». این ذکر واکسن آلزایمر است.
در حدیث داریم که هر کس این ذکر را ده مرتبه بعد از نماز صبح بگوید، از کوری و جنون پیری محفوظ می ماند.
مرحوم نراقی در کتاب شریف «خزائن» فرموده است: این توسل به حضرت موسی بن جعفر (ع) به جهت جمیع دردها خصوصا درد چشم مجرب است:
«اللّهمّ بِحَقِّ وَلیِّکَ موسَی بنِ جعفرٍ الکاظمِ (ع) اِلاّ سَلَّمتَنی جَوانِحی ما ظَهَرَ مِنها و ما بَطَنَ، یا جَوادُ و یا کریمُ، و صلَّی اللهُ عَلى مُحمّدٍ وَ آلِهِ اَجمَعینَ»
به کرات تجربه شده که اگر این کلمات را بنویسند و بر چشم درد ببندد، شفا یابد:
«یا بصیراً بِلا حَدَقَه اِحفِظ حَدَقَتَی بحقِّ حَدَقَتَی عَلِیِّ بنِ اَبی طالِبِ اُعیذُ نورَ بَصَری بِنورِ اللهِ الّذی لا یطفأ»
سید بن طاووس نقل میکند: این دعا را پیامبر اسلام به کوری آموخت، خداوند چشم او را روشن کرد:
«اللّهمّ اِنّی اَسئَلُکَ و اَدعوکَ و اَرغَبُ اِلَیکَ و اَتَوَجَّهُ اِلَیکَ بِنَبیِّکَ محمّدٍ نَبِیِّ الرّحمهِ، یا محمّدُ اِنّی اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَى اللهِ رَبِّکَ و رَبّی لِیُرِدَّ بِکَ عَلَیَّ نورُ بَصَری»
(ذکرهای شگفت عارفان ۲، انتشارات عطر یاس)
دعا برای شفا بیماری سخت و خوب شدن مریض بد حال که توسط اهل بیت (ع) و عرفا و بزرگان دین توصیه شده است.